Kwalitatief interviewen: kunst en kunde (3e druk)

Inhoud

Voorwoord 5

Deel I Theorie en praktijk van kwalitatief interviewen 11

1 Kwalitatief onderzoek, een korte inleiding 13

1.1 Inleiding 13

1.2 Wat is kwalitatief onderzoek? 15

1.3 Kenmerken van kwalitatief onderzoek 17

1.4 Kwalitatieve benaderingen: stromingen en methoden 20

1.5 Typen dataverzamelingsmethoden in kwalitatief onderzoek 27

1.6 Het ontwerp(en) van kwalitatief onderzoek 31

1.7 De rol en betekenis van reflectie in kwalitatief onderzoek 36

1.8 Conclusie: relatie tussen ontwerp en dataverzamelingsstrategie 38

2 Het kwalitatieve interview: kenmerken, typen envoorbereiding 41

2.1 Wat wordt onder kwalitatief interviewen verstaan? 41

2.2 Definitie van het kwalitatieve interview 44

2.3 Respondenten in soorten en maten 46

2.4 Interviewers in soorten en maten 47

2.5 Over exploratie, soorten interviews, vraagsoorten en benaderingswijzen 48

2.6 Het gebruik van conversatiehulpen 60

2.7 Overeenkomsten tussen kwalitatieve interviews 62

2.8 Reflectie op de kwaliteit van het interview 65

2.9 Het vinden en benaderen van de beoogde respondenten 69

2.10 Het plannen van je project 72

2.11 Balans tussen probleemstelling, ontwerp en techniek? 73

3 Het ontwerpen van een individueel interview 77

3.1 Wat wil je weten? 77

3.2 Wie zijn je beoogde respondenten? 79

3.3 Culturele versus thematische interviews 81

3.4 Vraagsoorten in je interview 83

3.5 Structureren via de interviewstijl: drie modellen 87

3.6 Elicitatietechnieken voor individuele interviews 90

3.7 Conversatiehulpen 92

3.8 Wie ben jij als interviewer? 93

3.9 De benaderingswijze: face-to-face of via online methoden? 97

3.10 Het plannen van je project 105

3.11 Zonder goede voorbereiding geen interview 107

4 Het uitvoeren van een individueel interview 109

4.1 Het belang van actief luisteren 109

4.2 Het toepassen van verschillende vraagsoorten 112

4.3 Interactiepatronen tijdens een kwalitatief interview 122

4.4 Welke wijze van structureren kies je? 127

4.5 Aandachtspunten bij het houden van een individueel interview 128

4.6 Fasering van een individueel interview 134

4.7 Technieken en flow in balans 137

5 Het ontwerpen van een focusgroep 141

5.1 Voor- en nadelen van focusgroepen 142

5.2 Welke informatie moet je focusgroep opleveren? 144

5.3 Hoe bepaal je de steekproef voor je focusgroepen? 145

5.4 Organisatie van focusgroepen 148

5.5 Elicitatietechnieken voor focusgroepen 151

5.6 Structureren van de focusgroep 154

5.7 Plannen van je project 159

5.8 Tot slot: overeenkomsten en verschillen tussen individuele interviews en focusgroepen 161

6 Het uitvoeren van een focusgroep 163

6.1 Organisatorische aspecten van focusgroeponderzoek 163

6.2 Het toepassen van verschillende vraagsoorten en interviewmodellen 166

6.3 Interactiepatronen tijdens een focusgroep 167

6.4 Structureren van de focusgroep 169

6.5 Aandachtspunten bij het leiden van een focusgroep 171

6.6 Fasering van een focusgroep 173

6.7 Organisatietalent en kunde om tot kunst te komen 176

7 De verwerking van kwalitatieve interviews 179

7.1 De registratie van het interview: opname of niet? 179

7.2 Anonimiseren van het transcript 182

7.3 Wijzen van transcriptie 184

7.4 Het bewaren van data 187

7.5 Het gebruik van software voor de analyse van kwalitatieve data 188

7.6 Techniek ter ondersteuning van de kunst 190

Deel II Over groepen respondenten en soorten interviews 193

Focusgroepen in marktonderzoek 195

Ad van Fessem

Daders op vrije voeten 207

Frank van Gemert

Vriendschap als leidraad 215

Ellis F. Jonker

Het hermeneutische interview 229

Ilja Maso

Het belang van de verhalen van Mars voor de kennis van Clio 237

Stef Scagliola

Het elite-interview als sociale opgave 253

Nico A.A. Baakman

Mensen met een verstandelijke beperking betrekken bij onderzoek 265

Hans R.Th. Kröber & Jeroen Zomerplaag

Interviewen van ouderen 275

Jacomine de Lange

‘Secrets and lies’: interviewervaringen met gesmokkelde migranten in Nederland 283

Ilse van Liempt

Literatuur 293

Kernbegrippenlijst 309

Trefwoordenregister 319

Over de auteurs 325